Όλοι έχουμε ρόλους στην καθημερινή ζωή μας- και όχι δεν είναι μόνο ένας. Παιδί, γονιός, σύντροφος, επαγγελματίας, φίλος, η ψυχή της παρέας, ο αντιδραστικός και πολλοί άλλοι. Αυτούς τους ρόλους τους εναλλάσσουμε ανάλογα με το ποιόν και που είμαστε. Στο σχολείο δεν παίρνουμε το ρόλο του εραστή για να μιλήσουμε στον καθηγητή και στον επαγγελματικό μας χώρο δεν παίζουμε το ρόλο του ρέμπελου.
Αν όμως πράξουμε όπως τα παραπάνω παραδείγματα, θα οδηγηθούμε σε μια προβληματική κατάσταση όπως είναι η παραπομπή στον διευθυντή (εκτός αν ο καθηγητής έχει άλλες βλέψεις) ή η απόλυση από το αφεντικό. Γι’ αυτό, οι ρόλοι πρέπει να «παίζονται» την κατάλληλη στιγμή.
Ποίος όμως μας δίνει αυτούς τους ρόλους;
Εδώ μπορούμε να συμβουλευτούμε αυτά που αναφέραμε για το σενάριο. Τους πρώτους ρόλους μας τους έδωσαν οι γονείς μας στην πρώτη παιδική ηλικία. Έτσι έχουμε το ρόλο του καλού παιδιού, του άτακτου παιδιού, του κοινωνικού, του ευγενικού, του τέρατος, του φασαριόζικου.
Έτσι, με βασικό το ρόλο του παιδιού στην οικογένεια, έρχονται και προστίθενται άλλοι ρόλοι. Φυσικά δεν επηρεάζουν μόνο τα λεγόμενα και η συμπεριφορά της οικογένειας την ανάπτυξή και την εξέλιξη του ατόμου. Δεν πρέπει να ξεχνάμε και την επιρροή των γονιδίων.
Στη συνέχεια, οι παρέες που κάνουμε μας δίνουν κι άλλους ρόλους, του εξυπνάκια, του αστείου, του βαρετού κτλ κτλ, μετά οι επιλογές μας θα μας δώσουν ρόλους σχετικά με τα επαγγελματικά, την ερωτική μας ζωή, την οικογενειακή κατάσταση και διάφορους άλλους τομείς της ζωής μας.
Ο εκάστοτε ρόλος, όπως και κάθε τι στη ζωή μας καλό είναι να έχει καθαρά και σαφή όρια.
Από τους ρόλους στην οικογένεια μέχρι την επαγγελματική ζωή. Τα όρια είναι μια μαγική λέξη, που δύσκολα εφαρμόζεται, αλλά σώζει καταστάσεις. Θα αναφερθούμε και σ’ αυτά σε επόμενο άρθρο. Για αρχή τα όρια και οι ρόλοι στην οικογένεια πρέπει να είναι σαφείς.
Αναφέραμε πριν δύο παραδείγματα της μη σωστής χρήσης ρόλων καθώς και τις συνέπειες της. Δυστυχώς όμως αυτές δεν είναι η χειρότερες συνέπειες. Σκεφτείτε το εξής σενάριο σε μια οικογένεια η μητέρα έχε πεθάνει όταν η κόρη είναι ενήλικη. Η κόρη συνεχίζει να ζει με τον μπαμπά και να τον φροντίζει. Εκτός του μπαμπά υπάρχει κι ένας παππούς που απαιτεί φροντίδα για να παρέχει χρήματα. Η κόρη αρχίζει σιγά σιγά να συμπεριφέρεται στον μπαμπά της όπως έκανε η μαμά της, να ζει τη ζωή της μάνας της στο σπίτι, χωρίς να έχει άλλη ζωή γενικότερα. Το ίδιο κάνει και με τον παππού. Η κόρη έχει αλλάξει ρόλο και έχει πάρει αυτόν της συζύγου.
Άλλο παράδειγμα, απών πατέρας και η μάνα έχει δώσει σε ένα από τα παιδιά της (συνήθως το πρώτο, ασχέτως φύλου με τις πιθανότητες όμως να είναι αγόρι)το ρόλο του συζύγου. Να συζητάει μαζί του για πράγματά που δεν αφορούν το παιδί, να αποφασίζει μαζί του για θέματα της οικογένειας και να το βαραίνει με ευθύνες που δεν αρμόζουν στην ηλικία του και το ρόλο του παιδιού.
Φυσικά υπάρχει και το άλλο ενδεχόμενο, ο γονιός να πάρει το ρόλο του παιδιού και να αναθέσει το ρόλο του γονιού/ φροντιστή στο παιδί του. Αυτό συμβαίνει συνήθως με γονείς αδιάφορους προς τα παιδιά τους, που δεν ήθελαν παιδιά ή που έχουν κάποιο εθισμό και δε μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους, π.χ. αλκοολισμό. Το πρόβλημα εδώ είναι ότι το άτομο-παιδί αναλαμβάνει ευθύνες που δεν χρειαζόταν να έχει και μπαίνει σ’ έναν τρόπο ζωής που αργότερα θα αποδειχτεί δυσλειτουργικός. Αυτό γιατί κοντράρεται με τις απαιτήσεις που δημιουργούνται στο άτομο στην ενήλικη ζωή του. Καταλαβαίνετε ότι δε μιλάμε για κόντρα ρόλο που μπορεί να αναδείξει το άτομο, όπως τους ηθοποιούς, αλλά για ένα ρόλο που δε θα έπρεπε να του ανατεθεί.
Γιατί όμως συνεχίζουμε να κρατάμε αυτούς τους ρόλους που τελικά δε θα μας βγουν σε καλό;
Ένας λόγος είναι ότι δεν αντιλαμβανόμαστε ότι έχουμε τους συγκεκριμένους ρόλους. Τους έχουμε για τόσο καιρό που πλέον έχουν γίνει δεύτερη φύση μας και έχουν μπει για τα καλά στο ρεπερτόριο μας. Οπότε συνεχίζουμε σταθερά.
Ένας δεύτερος λόγος είναι ότι η κατανόηση και η αλλαγή είναι… επίπονες. Μόνοι μας δύσκολα αντιλαμβανόμαστε αυτούς τους προβληματικούς ρόλους. Συνήθως νιώθουμε άγχος, θλίψη, απογοήτευση. Για κάποιον από αυτούς τους λόγους πηγαίνουμε σε κάποιον ψυχοθεραπευτή ή σύμβουλο. Εκείνος μπορεί να μας βοηθήσει στην αναγνώριση αυτών των ρόλων.
Η αλλαγή είναι καθαρά στο δικό μας χέρι.
Αυτό είναι ακόμα πιο δύσκολο. Πρέπει να βάλουμε όρια εκεί όπου πριν δεν υπήρχαν ή δεν ήταν ξεκάθαρα. Πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τη θέση μας ως προς τον εαυτό μας και τους άλλους. Αυτό θέλει δύναμη και αποφασιστικότητα γιατί θα βρίσκουμε αντιστάσεις και αντιδράσεις. Όταν το κάνουμε όμως θα νιώσουμε πολύ όμορφα και ανακουφισμένοι.
Workshop: “Οι πολλαπλοί ρόλοι της ζωής μας: Εσύ τι ρόλο διαλέγεις να παίξεις σήμερα;”
Για το ποιους ρόλους παίζουμε στη ζωή μας και το πόσο βοηθούν στο να έχουμε μια λειτουργική και όμορφη καθημερινότητα θα μιλήσουμε και σε ειδικό διαδραστικό workshop που θα πραγματοποιηθεί στο biscotto coffee+ (Mediterranean Cosmos) τη Δευτέρα 12 Φεβρουαρίου και ώρα έναρξης 20:15.
Μπορείτε να δείτε περισσότερες πληροφορίες στο σχετικό event του Facebook ή στη σελίδα του Biscotto.
