Don’t panic… don’t panic… Panic Panic Panic!!
Ας ηρεμήσουμε λίγο. Ναι, ο ΠΟΥ το περιέγραψε ως Πανδημία. Ναι, τα κρούσματα αυξάνονται συνεχώς. Ναι, ξεκίνησαν να θεραπεύονται (να τα λέμε κι αυτά). Πρακτικά τι σημαίνουν όλα αυτά για εμάς; Τι πρέπει να κάνουμε; Θα το ξαναπώ: ας ηρεμήσουμε λίγο κι ας φωνάξουμε όλοι μαζί δεν θα περάσει ο πανικός.
Για να αντιμετωπίσουμε κάτι πρέπει να το γνωρίζουμε. Οπότε, ας γνωρίσουμε τον Πανικό. Είναι, λοιπόν, ένα αίσθημα πολύ μεγάλου φόβου και αναστάτωσης, με συμπτώματα όπως πονοκέφαλο, ταχυπαλμία, ζαλάδα, κοιλόπονο και άλλα, το οποίο μας οδηγεί σε ακραίες αντιδράσεις. Οι ψυχολόγοι τον έχουμε κατατάξει σε κρίση πανικού και διαταραχή πανικού. Εδώ, όμως, θα μιλήσουμε για τον γενικευμένο πανικό, ένεκα των ημερών.
Μαθαίνουμε κάποια άσχημη είδηση, κάποιο κακό νέο, που μας αφορά προσωπικά ή και όχι. Η πρώτη μας αντίδραση είναι να πανικοβληθούμε. Αν κλίνουμε και λίγο προς την υπερβολή μπορούμε να κάνουμε το βήμα προς την καταστροφή του κόσμου πιο εύκολα. Αυτό συμβαίνει συνήθως γιατί δεν έχουμε όλα τα στοιχεία, όλη τη γνώση που χρειάζεται για να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα. Ούτε, όμως και την ψυχραιμία για να βάλουμε σε λειτουργία τη λογική μας.
Η λογική μας είναι το πρώτο και σημαντικότερο όπλο εναντίον του πανικού (και του άγχους). Ας το δούμε και πιο πρακτικά με ένα παράδειγμα:
Αιτία: Κορονοϊός. Συναίσθημα: Πανικός. Σκέψη: Θα πεθάνουμε όλοι.
Ωραία. Ας εξετάσουμε ρεαλιστικά τι πρέπει να κάνουμε για να το αντιμετωπίσουμε.
Βήμα πρώτο: Ενημερώνομαι. Τι είναι ο Κορονοϊός; Δεν ξέρω, αλλά μπορώ να μάθω. Για ό,τι δεν ξέρω, ρωτάω τους ειδικούς. Σ’ αυτή την περίπτωση είναι οι γιατροί. Ψάχνω σε ιατρικά επίσημα sites επίσημων οργανισμών να δω τι ακριβώς είναι αυτό το πράγμα που με πανικοβάλει. Προσοχή στα fake news, στους τρομολάγνους και στους άσχετους- και όλοι αυτοί είναι πάρα πολλοί.
Βήμα Δεύτερο: Μπορώ να κάνω κάτι γι’ αυτό; Για τον ίδιο τον ιό, αν δεν είμαι λοιμωξιολόγος, όχι. Για να προστατέψω τον εαυτό μου και τους γύρω μου, ναι. Οπότε επικεντρώνομαι σε αυτό που μπορώ να κάνω και όχι στο τι θα μπορούσε να γίνει, να κάνω, να αλλάξει ένα μαγικό ραβδί ή μία εναλλακτική πραγματικότητα. Δεν ξέρω τι μπορώ να κάνω; Ρωτάω τον ειδικό- πάλι (ή καλώ στο 1135). Στην συγκεκριμένη περίπτωση το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να τηρώ τους κανόνες υγιεινής και τις ειδικές οδηγίες. Πλένω σωστά τα χέρια μου, χρησιμοποιώ χειρουργική μάσκα μόνο εφόσον χρειάζεται και με τον σωστό τρόπο, αλλιώς δεν έχει νόημα, χρησιμοποιώ αντισηπτικό, τηρώ τις απαγορεύσεις και την καραντίνα- το ότι έκλεισαν τα σχολεία έγινε για προστασία παιδιών, οικογενειών και δασκάλων και όχι για να βρίσκονται αλλού τα παιδιά όλα μαζί. Ναι είναι ζόρικο, αλλά πρέπει να συμμορφωθούμε.
Βήμα Τρίτο: Ηρεμώ. Ναι, το ξέρω, καθόλου εύκολο. Όμως, από τη στιγμή που βάζεις την λογική σου κάτω, δε σου μένει άλλος δρόμος. Έχεις λόγο να ανησυχείς- στο παράδειγμά μας άτομο που ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου; Τότε θα ενημερωθείς για το τι μπορείς να κάνεις για να τους βοηθήσεις. Οι σπασμωδικές και παράλογες κινήσεις δε θα βοηθήσουν, ίσα ίσα μπορεί να σε αγχώσουν, να προκαλέσουν μεγαλύτερη αναστάτωση, να μην έχουν κανένα θετικό αποτέλεσμα (π.χ. έλλειψη χειρουργικών μασκών λόγω αλόγιστης χρήσης). Τα μέτρα που λαμβάνονται δεν είναι για να σπείρουν μεγαλύτερο πανικό, αλλά για την προστασία μας.
Βήμα Τέταρτο: Στρέφω αλλού την προσοχή μου. Η ζωή μας δεν είναι μόνο ο Κορονοϊός, όσο κι αν αυτή την αίσθηση έχουμε αυτές τις μέρες. Τρέχουν και άλλα ζητήματα, ή μπορώ να βρω άλλους τρόπους και άλλα θέματα για να απασχολήσω το μυαλό μου ώστε να μη γυρίσει στον πανικό. Αφού έχω κάνει ότι μπορώ και περνάει από το χέρι μου, είναι παράλογο να συνεχίσω να ασχολούμαι με το ίδιο θέμα ξανά και ξανά. Βάζουμε μπροστά τη λογική για άλλη μια φορά και μαζεύουμε το συναίσθημα που λέει ότι θα πεθάνουμε όλοι.
Πάρε μια βαθιά ανάσα.
Βάλε τη λογική μπροστά.
Αν σου προκαλεί μεγάλη αναστάτωση μίλα με κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας.
Θα περάσει κι αυτό!