Αυτό το άρθρο είναι σα συνέχεια κατά κάποιο τρόπο, των προηγούμενων γιατί έχει να κάνει με το πώς ερμηνεύουμε μια κατάσταση. Το θέμα μας λοιπόν σήμερα είναι… Θυμός.
Εύκολα θυμώνουμε οι περισσότεροι από εμάς. Γινόμαστε πυρ και μανία για διάφορους λόγους. Είμαστε και εύθικτος σα λαός, είναι και αυτό το μεσογειακό ταμπεραμέντο που δε βοηθάει τα πράγματα… Φυσικά και αστειεύομαι.
Θα είναι σα να λέω ότι είναι λογικό να θυμώνει κάποιος επειδή είναι ταύρος στο ζώδιο, ή εκδικητικός επειδή είναι σκορπιός. Είσαι θυμωτσιάρης που έλεγε η γιαγιά μου επειδή είσαι άνθρωπος. Και αυτό είναι απόλυτα λογικό και κατανοητό. Επειδή είναι λογικό και κατανοητό δε σημαίνει ότι τον έχουμε ανάγκη ή ότι μας είναι απαραίτητος ή ότι είναι οκ να τα κάνουμε γυαλιά καρφιά. Πάμε να κάνουμε την ανατομία του Θυμού.
Ο θυμός μπορεί να έχει τρεις αποδέκτες: 1. τον εαυτό μας, 2. κάποιον άλλον, 3. το σύμπαν- τον κόσμο, το θεό, την τύχη μου την ακατάδεκτη και άλλα.
Ο θυμός με τον εαυτό μας ίσως είναι κάτι που δεν αντιλαμβανόμαστε πάντα, μπορεί να είναι μια συμπεριφορά και αντίδραση χωρίς να καταλαβαίνουμε ακριβώς γιατί το κάνουμε. Προκύπτει όταν κάνουμε κάτι λάθος για τα δικά μας δεδομένα κάτι που μας κάνει να κατηγορούμε και φυσικά να θυμώνουμε με τον εαυτό μας. Συνήθως αρχίζουμε τα κοσμητικά επίθετα, περνάμε στον χαρακτήρα, ακόμα και στην εμφάνισή μας. “Είμαι χαζός που το έκανα αυτό”, “θα είμαι χοντρός για πάντα που έφαγα αυτή τη σοκολάτα”. Πολλές φορές αυτά συνδέονται με την σκέψη ότι δεν μου αξίζει χαρά και απόλαυση στη ζωή και ότι εάν αυτό-τιμωρηθώ θα έχω μεγαλύτερες πιθανότητες να διορθώσω τον εαυτό μου στο μέλλον.
Ο θυμός με τους άλλους είναι ίσως κάτι πιο απλό γιατί τον αντιλαμβανόμαστε πιο εύκολα. Ένας άλλος οδηγός που δεν πηγαίνει όσο γρήγορα θα θέλαμε. Το ταίρι μας που δεν έχει κάνει αυτό που θέλουμε. Το παιδί μας που δεν γίνεται αυτό που θέλουμε. Το αφεντικό που δεν μας δίνει τα λεφτά που θέλουμε. Εντοπίσατε το επαναλαμβανόμενο μοτίβο; Είναι το «θέλω». Όταν απαιτούμε από τους άλλους να λειτουργήσουν με έναν συγκεκριμένο τρόπο και αυτοί δε το κάνουν θυμώνουμε. Γιατί, όχι δεν θέλουμε απλά, απαιτούμε. Σκεφτείτε το. Θέλετε απλώς να φερθούν με το συγκεκριμένο τρόπο, με την ίδια θέρμη που θέλετε πχ σοκολάτα, ή θέλετε να γίνει το δικό σας κι αν δεν γίνει είναι το τέλος του κόσμου ή της σχέσης σας; Μιλάμε για δύο τελείως διαφορετικές καταστάσεις. Κανείς δε σας θυμώνει. Εσείς θυμώνετε επειδή αυτό που έγινε δεν σας αρέσει. Αφήνετε τον εαυτό σας να θυμώσει. Σαν τα όρια, κανείς δεν σας πατάει κάτω, εσείς τον αφήνετε.
Ο θυμός με μια ανώτερη δύναμη, είτε είναι συμπάν, κόσμος, θεός, μοίρα είναι επίσης κάτι συχνό. Είναι ο θυμός που προκύπτει γιατί η ανώτερη δύναμη δεν μας τα έδωσε όλα όπως θα θέλαμε ή όπως τα έδωσε στους άλλους. Ναι, σας το δίνω. Το θέμα είναι ότι η ζωή δεν σας έχει βάλει στο μάτι. Απλώς λειτουργεί όπως λειτουργούσε πάντα. Τυχαία και χωρίς προκαταλήψεις. Όσο πιο γρήγορα το δεχτεί κανείς αυτό τόσο πιο γρήγορα θα μπορέσει να ηρεμήσει και να αφήσει το θυμό πίσω του.
Εδώ συμβαίνει το εξής: 1. Ψάχνουμε τρόπους να κλείσουμε την ψαλίδα μεταξύ αυτού που έχουμε και αυτού που θέλουμε- κι αν το κάνουμε λειτουργικά και αποδοτικά πάει στο διάολο, αλλά αν το κάνουμε με θυμό και ένταση… ξέρουμε που καταλήγουμε και 2. Καταλήγουμε να κουβαλάμε πικρία, αυτοκατηγορίες, κακία, εκδικητικότητα και θα καταλήξουμε πάλι στο θυμό. Ο μόνος τρόπος να το αντιμετωπίσουμε είναι η αποδοχή. Η κατάσταση είναι έτσι όπως είναι. Μπορώ να την αλλάξω; Όχι. Μπορώ να γίνω απόγονος του Ωνάση; Όχι, μπορώ όμως να αποδεχτώ την κατάσταση και να προσπαθήσω, να δουλέψω και να φτάσω σε κάποια οικονομική άνεση.
Και στις τρεις περιπτώσεις η αποδοχή είναι η λύση. Τώρα θα μου πείτε, τι λες ρε φιλαράκι, να αποδεχτώ ότι ο άλλος είναι στα όπα όπα κι εγώ στα πατώματα; Ότι ο άλλος με απάτησε κι εγώ έμεινα κάγκελο; Ότι ο άλλος τρώει ότι βρει και είναι 50 κιλά κι εγώ αναπνέω και τα κάνω θερμίδες;
Και η απάντηση μου είναι η εξής: γιατί μπορείς να κάνεις κάτι άλλο και να αλλάξεις την κατάσταση; Όχι, είναι η απάντηση σε αυτό και ψάξτε το όσο θέλετε. Ούτε η καταγωγή σου αλλάζει, ούτε ο σωματότυπός σου, ούτε ο χαρακτήρας του άλλου ούτε το σύμπαν. Όσο και να χτυπίεσαι αυτά δεν θα αλλάξουν.
Αυτό που μπορεί να αλλάξει είναι η οπτική και ο χαρακτήρας σου. Οι εξωτερικές καταστάσεις δεν μπορούν να αλλάξουν από μόνες τους. Και είπαμε υπέρλαμπρες υπάρξεις είμαστε, όχι οι άρχοντες του κόσμου- τουλάχιστον όχι ακόμα.
Όταν παραιτηθώ από την απαίτηση να γίνονται όλα όπως τα θέλω θα σταματήσω να θυμώνω. Γιατί; Γιατί όταν απαιτώ έχω την παράλογη προσδοκία ο άλλος να κάνει αυτό που θέλω. Να σας ενημερώσω ότι ο άλλος είναι άνθρωπος όχι μαριονέτα σας. Και ναι μπορεί να νιώθουμε ηθικά ότι οι άλλοι πρέπει να μας φέρονται καλά αλλά αυτό δεν υπάρχει πουθενά γραμμένο. Και δε τους υποχρεώνει κανείς. Πονάει. Το ξέρω. Με θεωρείτε τρελό. Το ξέρω. Αλλά σκεφτείτε το. Ναι, εσείς τους φέρεστε καλά, αλλά αυτοί δεν σας το ανταποδίδουν. Ποιος τους υποχρεώνει; Κανείς, ακριβώς. Καμία κοινή λογική, καμία κοινή ηθική, κανένα δούνε και λαβείν. Θέλουμε να μας φέρονται κάπως, και θέλουμε και τους φερόμαστε όπως κάνουμε.
Όχι δεν ζούμε σε έναν κόσμο ζούγκλα- περίπου, τα γεγονότα και η ιστορία με διαψεύδουν, δυστυχώς. Δε σημαίνει ότι θα σταματήσουμε να φερόμαστε καλά, ευγενικά και ωραία. Θα το κάνουμε, αλλά χωρίς αντάλλαγμα. Αν μας φερθούν το ίδιο συνεχίζουμε, αν όχι… η επιλογή είναι δική μας. Μπορούμε να συνεχίσουμε να δίνουμε χωρίς αντάλλαγμα ή να δώσουμε κάπου που θα μας το επιστρέψουν. Σε καμία περίπτωση δεν αξίζει να θυμώνουμε για κάτι τέτοιο και να σχεδιάζουμε εκδίκηση ή να κατηγορούμε τον εαυτό μας γιατί το κάναμε. Το κάναμε γιατί έτσι το κρίναμε εκείνη την ώρα, θα φροντίσουμε να μη το κάνουμε πάλι- και αυτή είναι η αντίδρασή μας και όχι να μπινελικώσουμε τον εαυτό μας.
Ο θυμός εκείνη την ώρα που θα εκφραστεί μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε καλύτερα, αλλά να σκεφτούμε λίγο τι συνέπειες έχει; Ρίξτε μια ματιά σε κάποιο βιβλίο ιστορίας και δείτε που οδήγησε ο θυμός. Και όχι, με το να μη θυμώσετε δεν αφήνεται τον άλλο να σας πατήσει κάτω.
Ο θυμός δεν είναι οχυρό, ούτε όπλο.
Μπορείς να δεις το αντίστοιχο επεισόδιο εδώ. Μην ξεχάσεις να κάνεις Εγγραφή στο κανάλι για να ενημερώνεσαι για τα νέα βίντεο!
